W poprzednim artykule (link) poruszyliśmy kwestie świątecznych prezentów dla pracowników i omówiliśmy konsekwencje podatkowe. Tym razem przyjrzymy się bliżej skutkom podatkowym przekazania prezentów świątecznych dla kontrahentów.

Wręczanie upominków swoim kontrahentom to nie tylko miły gest, ale również skuteczny sposób budowania i wzmacniania relacji biznesowych. Takie prezenty są wyrazem wdzięczności za dotychczasową współpracę, pomagają kształtować pozytywny wizerunek spółki, a także w pewnych sytuacjach mogą pełnić funkcję promocyjną.

Możliwość odliczenia oraz obowiązek naliczenia podatku VAT

Zgodnie z ustawą o VAT nieodpłatne przekazanie prezentów dla kontrahentów stanowi odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na ich nabycie (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez organy podatkowe (przykładowo w interpretacji indywidualnej z 12 kwietnia 2023 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.88.2023.2.MM) od wydatków na zakup prezentów przekazywanych kontrahentom przysługuje prawo do odliczenia VAT. Czynność tę uznaje się bowiem za mającą związek z działalnością gospodarczą (tj. reklama, reprezentacja czy promocja). Co do zasady, od prezentów przekazywanych kontrahentom przysługuje odliczenie VAT naliczonego i konieczność naliczenia VAT należnego na ich przekazaniu. Na marginesie przypominamy, że z prezentami dla pracowników było odwrotnie – odliczenie nie przysługiwało, więc brak jest także konieczności naliczenia VAT należnego na ich przekazaniu.

Wyjątek – prezenty o małej wartości

Przepisy ustawy o VAT przewidują jednak wyjątek skutkujący brakiem opodatkowania VAT – dotyczy on tzw. prezentów o małej wartości (art. 7 ust. 4 ustawy o VAT). Przez prezenty o małej wartości należy rozumieć przekazywane jednej osobie towary:

• których łączna wartość nie przekracza w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku) – pod warunkiem prowadzenia ewidencji osób, dla których przekazywane są prezenty,
• których jednostkowa cena nabycia (bez VAT), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia nie przekraczają 20 zł.

W obu przypadkach zachowujemy prawo do odliczenia VAT i nie mamy obowiązku naliczania VAT należnego:

Przekroczenie powyższych limitów będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Czy podmiot obdarowany musi zapłacić podatek?

Zasadniczo zarówno na gruncie ustawy o PIT, jak i ustawy o CIT wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń powinna zostać opodatkowana.

Warto jednak zwrócić uwagę na wyjątek wskazany w ustawie o PIT dotyczący prezentów promocyjnych i reklamowych. Art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PIT przewiduje bowiem zwolnienie dla nieodpłatnych świadczeń, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki, tj.:

• prezent jest związany z promocją lub reklamą świadczeniodawcy,
• podmiot otrzymujący prezent nie jest zatrudniony u przedsiębiorcy lub nie pozostaje z nim w stosunku cywilnoprawnym,
• wartość prezentu nie przekracza 200 zł.

Mogą powstać wątpliwości, czy powyższy przepis dotyczy wyłącznie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (w tym również pracowników kontrahenta), czy również kontrahentów prowadzących działalność gospodarczą.

Jeżeli prezent jest przekazywany osobie fizycznej prowadzącej działalność i prezent ten jest przekazywany w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą (a taka sytuacja ma miejsce, gdy przekazujemy prezent kontrahentowi, z którym współpracujemy) to wówczas wydaje się, że zwolnienie nie będzie miało zastosowanie. W takim przypadku obdarowany sam powinien rozliczyć podatek.

Podsumowując w przypadku przekazania prezentów na rzecz:

• osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (w tym pracowników kontrahenta) – będzie przysługiwało zwolnienie z opodatkowania do wartości 200 zł. Natomiast przekroczenie tej kwoty spowoduje powstanie obowiązku informacyjnego w postaci wystawienia informacji PIT-11.
• kontrahenta prowadzącego działalność gospodarczą i opodatkowaną PIT – kontrahent będzie zobowiązany do samodzielnego rozliczenia podatku, a na spółce nie będą ciążyły obowiązki dokumentacyjne,
• kontrahenta opodatkowanego CIT – kontrahent będzie zobowiązany do samodzielnego rozliczenia podatku, a na spółce nie będą ciążyły obowiązki dokumentacyjne.

Czy prezent dla kontrahentów jest kosztem uzyskania przychodów?

Zasadniczo wydatki w postaci drobnych upominków lub gadżetów oznaczonych logo, które są przekazywane szerokiemu (bliżej nieokreślonemu na moment zakupu) gronu odbiorców stanowią KUP. 

Niemniej jednak warto zwrócić uwagę na wyłączenie z kosztów wydatku związanego z reprezentacją (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT). Może to nastąpić w różnych sytuacjach, np. gdy prezent jest okazały / wystawny, prezenty są przekazywane jedynie wybranym kontrahentom.

Warto w tym miejscu przywołać interpretację indywidualną z 5 kwietnia 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.103.2023.2.KW DKIS uznał, iż prezent zawierający słodycze, artykuły spożywcze i alkohol (produkty zostały zapakowane w paczkę z logo), który jest przekazywany wybranym kontrahentom powinien stanowić nKUP. Zdaniem DKIS kluczowy jest cel przekazania takich prezentów. Jeśli jest nim podtrzymanie pozytywnych relacji z kontrahentami, wówczas wydatki te nie mogą być zaliczone do KUP. DKIS zestawił ww. prezenty z prezentami w postaci drobnych gadżetów (notesów, długopisów, kalendarzy, kubków z logo) przekazywanych szerokiemu gronu odbiorców wskazując, iż takie prezenty są tak powszechne, że nie przyczyniają się do budowy wizerunku firmy, a ich brak może uchodzić za odstępstwo od zwyczajowego postępowania.  

Jak widać, przekazywanie prezentów kontrahentom powoduje określone skutki podatkowe. Skutki te zależą zarówno od wartości, zawartości, jak i nabywcy prezentu. Kluczowe jest zatem rozważne planowanie i prawidłowe udokumentowanie wydatków, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji ze strony organów podatkowych.

Pobierz wersję PDF