Wytyczne OECD wydane 11 lutego br. określają najważniejsze kwestie, które należy uwzględniać określając warunki finansowych transakcji kontrolowanych (ich zgodność z zasadą arm’s lenght). Stanowią one uzupełnienie praktyk wynikających z Wytycznych OECD wydanych w 2017 r., wyznaczających standard odpowiedzialnego prowadzenia działalności dla przedsiębiorstw wielonarodowych (wersja pdf).

Wytyczne odnoszą się do transakcji:

• pożyczek wewnątrzgrupowych,
• grupowych systemów zarządzania płynnością (cash pooling),
• wewnątrzgrupowych gwarancji (w tym wzajemnych),
• hedging’u,
• ubezpieczeń wewnętrznych oraz
• transakcji, w których możliwe jest stosowanie stopy zwrotu wolnej od ryzyka lub stopy zwrotu skorygowanej o ryzyko kredytowe.

Krótka charakterystyka Wytycznych dla poszczególnych transakcji

• Pożyczki wewnątrzgrupowe

Określając warunki pożyczek wewnętrznych, podmioty powiązane w pierwszej kolejności powinny zwrócić uwagę na aspekty ekonomiczne i biznesowe. Oznacza to, że przed przystąpieniem do sporządzenia benchmarku i zidentyfikowania rynkowego poziomu oprocentowania, należy sprawdzić zasadność oraz możliwość udzielania pożyczki, np. rynkowość stosunku długu i kapitału własnego pożyczkobiorcy czy jego zdolność kredytową.

Konieczna jest więc odpowiedź na pytanie: czy podmiot niepowiązany w danej sytuacji zawarłby taką transakcję (udzieliłby finansowania)? Szczególnie, że negatywna odpowiedź na to pytanie może przyczynić się np. do uznania transakcji za ekonomiczne podniesienie kapitału podmiotu powiązanego, które nie występuje na „rynku niepowiązanym”.

W myśl Wytycznych OECD, tak przeprowadzona analiza wstępna umożliwia stworzenie właściwej analizy cen transferowych. W tym zakresie podkreślona została koniczność dwustronnej (lub wielostronnej) analizy, tj. zarówno od strony pożyczkodawcy (dostępność alternatyw wykorzystania środków finansowych), jak i pożyczkobiorcy (poza ww. analizą sytuacji pożyczkobiorcy należy uwzględnić cel pożyczki oraz rozważane źródła jej spłaty).

Ważne jest, iż Wytyczne uzależniają możliwość stosowania metody porównywalnej ceny niekontrolowanej w ramach analiz pożyczek wewnątrzgrupowych pod względem dostępności danych porównawczych. W tym miejscu zwrócono uwagę na konieczność uwzględniania w analizie istotnych czynników zwiększających jakość porównania (m.in. ryzyko kredytowe, waluta, cel finansowania dłużnego, zabezpieczenie, lokalizacja).

• Grupowe systemy zarządzania płynnością – cash pooling

Charakteryzując wewnątrzgrupowe systemy zarządzania płynnością finansową w pierwszej kolejności należy podkreślić, że polskie regulacje nie odnoszą się wprost do tego rodzaju transakcji. Wytyczne OECD w tym zakresie można uznać za praktyczne wskazówki zawierania umów o zarządzenie płynnością grupy.

Zgodnie z Wytycznymi w przypadku analiz dotyczących cash poolingu, kluczowe znaczenie ma poprawne i (w miarę możliwości) szczegółowe określenie korzyści jakie mogą osiągnąć wszyscy uczestnicy systemu (również tzw. cash pool leader). Oznacza to przede wszystkim przeprowadzenie dokładnej analizy funkcjonalnej oraz pozycji finansowej poszczególnych podmiotów uczestniczących. Wspomniane aspekty przyczyniają się do prawidłowego przypisania wynagrodzenia, które z uwagi na złożoność systemów zarządzania typu cash pooling opierane jest o klucze alokacji zależne od stopnia zaangażowania uczestników.

• Gwarancje

W zakresie gwarancji wewnątrzgrupowych szczególny nacisk został położony na zrozumienie charakteru gwarancji oraz jej zakresu. Jest to niezbędne, ponieważ wpływa już na początkowe etapy zawieranej transakcji kontrolowanej, tj. identyfikację metody kalkulacji wynagrodzenia.

Warto zwrócić uwagę również na zapewnienie przyszłej porównywalności transakcji gwarancji. W tym przypadku rzadko możliwe jest bowiem, zastosowanie metody porównywalnej ceny niekontrolowanej, co wynika z niewielkiej dostępności danych porównawczych. W związku z tym, Wytyczne OECD określają alternatywne metody benchmarkingowe z podziałem na rolę gwaranta oraz beneficjenta gwarancji (zasada dwustronnej analizy).

Szczególnym (i trudnym do wyceny) przypadkiem są transakcje gwarancji wzajemnych. Ich specyfika wynika przede wszystkim z możliwości uczestnictwa w gwarancji wielu podmiotów jednocześnie oraz różnej identyfikacji korzyści.

• Inne

Nowy przewodnik OECD zawiera również szereg „dobrych praktyk” w zakresie hedging’u i ubezpieczeń wewnątrzgrupowych oraz szczególnych przypadków transakcji kontrolowanych, w ramach których możliwe jest zastosowanie stopy zwrotu wolnej od ryzyka lub stopy zwrotu skorygowanej o przejmowane ryzyko.

Na zakończenie pragniemy podkreślić, że mimo braku regulacyjnego charakteru Wytycznych OECD, warto mieć na uwadze praktyczne podejście w nich prezentowane. Często są one bowiem uzupełnieniem krajowych przepisów, które jest respektowane przez organy podatkowe.

Jeżeli są Państwo zainteresowani przedstawioną tematyką zapraszamy do kontaktu – biuro@abctax.com.pl .