Szanowni Państwo!

Oddajemy w Państwa ręce kolejny autorski przegląd orzecznictwa podatkowego, w ramach którego wybieramy i komentujemy najciekawsze wyroki w sprawach podatkowych. Życzymy miłej lektury!

 

Zespół ABC Tax

 

Spis treści

1. Upominki promocyjne nie stanowią odrębnych dostaw na gruncie VAT
2. Pokrywanie świadczeń związanych z delegowaniem pracowników do innego państwa UE a przychód podatkowy
3. Wydatki banku związane ze stwierdzeniem nieważności kredytu frankowego nie są kosztem podatkowym
4. Programowanie to działalność twórcza
5. Zawyżona stawka VAT na fakturze zakupowej 
6. Świadczenie usług produkcyjnych na materiałach powierzonych nie tworzy VAT FE
7. Analiza porównawcza, oprocentowanie pożyczki
8. Ulga na robotyzację – czyli jak należy rozliczać wydatki na nabycie robotów?

 

Pobierz wersję PDF

 

Upominki promocyjne nie stanowią odrębnych dostaw na gruncie VAT – wyrok TSUE z 5 października 2023 r. sygn. C-505/22

 

Stan faktyczny

Sprawa rozstrzygana przez TSUE dotyczyła portugalskiej spółki wydawniczej. Czasopisma wydawane przez spółkę były sprzedawane wyłącznie w drodze prenumeraty. Spółka oferowała nowym prenumeratorom prezent do prenumeraty w postaci tabletu lub smartfonu. Nowi prenumeratorzy otrzymywali prezent pocztą wraz z czasopismem po uiszczeniu pierwszej płatności za prenumeratę. Spółka nie ustaliła minimalnego okresu subskrypcji, więc prenumeratorzy mogli teoretycznie zatrzymać prezent nawet w przypadku rezygnacji z prenumeraty.

Jednostkowa wartość przekazywanego gadżetu wynosiła mniej niż 50 EUR. Portugalskie przepisy o VAT pozwalają na nieopodatkowanie wydania tzw. prezentów o niskiej wartości nieprzekraczającej 50 EUR, lecz jednocześnie wymagają, aby całkowita roczna wartość prezentów nie przekraczała pięciu tysięcznych obrotów osiągniętych przez podatnika w poprzednim roku.

Spółka odprowadzała VAT z tytułu sprzedanych czasopism według obniżonej stawki 6%. Nie opodatkowywała natomiast wydania prezentów.

Portugalskie organy podatkowe stwierdziły, że przekazanie tabletów i smartfonów we wskazanych okolicznościach stanowi nieodpłatne wydanie towarów, które powinno podlegać opodatkowaniu VAT.

Rozpatrujący sprawę sąd portugalski skierował pytanie prejudycjalne do TSUE. Zapytał, czy jeśli przy wykupie prenumeraty nowym prenumeratorom wręczany jest prezent, to czy jego przekazanie należy uznać:

• za nieodpłatną dostawę towaru, odrębną od transakcji związanej z prenumeratą czasopism, czy
• za część jednej transakcji o odpłatnym charakterze, czy też
• za część pakietu, na który składają się transakcja główna (prenumerata czasopisma) i transakcja dodatkowa (przekazanie prezentu), przy czym ta ostatnia jest uważana za odpłatną dostawę o charakterze pomocniczym w stosunku do prenumeraty czasopisma.

 

Stanowisko Trybunału

TSUE przypomniał, że dla celów VAT każdą transakcję należy zasadniczo uznawać za odrębną i niezależną. Tym niemniej transakcji, która gospodarczo stanowi jedno świadczenie, nie należy sztucznie rozdzielać, aby nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Trybunał pokreślił, że z jedną transakcją mamy do czynienia wówczas, gdy dwie lub więcej dotyczące jej czynności są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

W celu ustalenia, czy podatnik dokonuje kilku odrębnych świadczeń głównych, czy jednego świadczenia, należy zidentyfikować elementy charakterystyczne dla danej transakcji, patrząc z punktu widzenia przeciętnego konsumenta.

W omawianej sprawie:

• przekazywanie prezentów za wykupienie nowej prenumeraty stanowi integralną część strategii handlowej spółki;
• liczba prenumerat znacznie wzrasta, gdy towarzyszą im prezenty;
• przekazanie prezentu nie ma samodzielnego celu z punktu widzenia przeciętnego konsumenta, który zgadza się na opłacenie co najmniej jednego miesiąca prenumeraty, aby otrzymać taki prezent;
• jedynym celem przekazania prezentu jest zachęcenie do wykupienia prenumeraty.

W związku z powyższym Trybunał uznał, że przekazanie prezentu w zamian za wykupienie prenumeraty czasopism stanowi świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego polegającego na dostawie czasopism, wchodzące w zakres pojęcia odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu tych przepisów i nie należy uważać go za nieodpłatne przekazanie towarów w rozumieniu przepisów o VAT.

 

Okiem eksperta ABC Tax – Elżbieta Skurczak

Opodatkowanie świadczeń kompleksowych nie jest precyzyjne uregulowane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Praktyka pokazuje, że podatnicy w różnych sytuacjach mają poważne wątpliwości co do zastosowania prawidłowej stawki.

Omawiane orzeczenie stanowi ważny punkt odniesienia dla podatników, którzy w swoich promocyjnych ofertach oferują bezpłatne produkty uzupełniające główne świadczenie. W kontekście wyroku TSUE takie bezpłatne dostarczanie dodatkowych artykułów nie musi być uznawane za nieodpłatne wydanie towarów podlegające opodatkowaniu VAT.

Warto obserwować, jaka będzie odpowiedź polskich organów podatkowych na orzeczenie TSUE (tj. w jakim zakresie wnioski z wyroku TSUE zostaną uwzględnione w wykładni polskich przepisów podatkowych). Zdarza się bowiem, że polskie organy podatkowe nie w pełni respektują wyroki Trybunału.

 

Elżbieta Skurczak, Radca prawny | Partner ABC Tax

tel. 533 336 434

eskurczak@abctax.com.pl

 

Pokrywanie świadczeń związanych z delegowaniem pracowników do innego państwa UE a przychód podatkowy – wyrok NSA z 1 sierpnia 2023 r. (sygn. II FSK 270/21)

 

Stan faktyczny

Spółka świadczy m.in. specjalistyczne usługi związane z montażem, remontem oraz konserwacją wszelkiego rodzaju technologicznych linii produkcyjnych. Oferowane przez nią usługi wykonywane są w różnych lokalizacjach geograficznych na całym świecie.

Spółka zatrudnia w Polsce pracowników, których stałym miejscem pracy jest siedziba spółki. Pracownicy spółki zatrudnieni przy zleceniach wskazanych powyżej wykonują swoją pracę w ramach przeniesienia służbowego, tj. czasowej zmiany miejsca wykonywania pracy dokonanej za zgodą pracownika (delegacja).

Oddelegowany pracownik spółki nie ma żadnego wpływu na wybór miejsca zakwaterowania, warunków lokalowych w jakich odbywa się to zakwaterowanie, a także na to z kim jest w danym miejscu zakwaterowany oraz ile osób jest zakwaterowanych razem z nim w danym miejscu (często w tym samym pokoju). O tym wszystkim decyduje arbitralnie spółka, jako pracodawca.

Spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretację, w której chciała uzyskać potwierdzenie, że zapewnienie bezpłatnie oddelegowanym pracownikom zakwaterowania nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego świadczenia.

 

Stanowisko DKIS i WSA w Krakowie

Dyrektor KIS uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe, co potwierdził następnie WSA w Krakowie.

Sąd uznał, że ponoszenie wydatków w celu zapewnienia noclegów pracownikowi jest świadczeniem poniesionym w interesie tego pracownika, ponieważ umożliwia mu zapewnienie właściwych warunków socjalnych, które powinien sfinansować z uzyskiwanych dochodów. W tym znaczeniu to jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść.

 

Stanowisko NSA

NSA zwrócił uwagę na szczególne przepisy unijne w zakresie wynagrodzeń pracowników delegowanych. Wynika z nich, że zarówno wartość świadczeń rzeczowych pracodawców jak i dokonywany przez nich zwrot ewentualnych wydatków czynionych samodzielnie przez pracowników delegowanych z tytułu zatrudnienia w innym państwie członkowskim w zakresie kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania nie jest uznawany za część wynagrodzenia. Pracownicy delegowani powinni mieć bowiem zapewnione w warunkach delegowania takie warunki, które zapewnią im odpowiedni standard bytowania bez wpływu na wysokość ich wynagrodzenia.

NSA uznał, zatem że wszystkie świadczenia związane z zakwaterowaniem przez spółkę pracowników należy uznać za ponoszone w interesie pracodawcy, a tym samym nie rodzą one w ogóle obowiązku podatkowego z tytułu nieodpłatnych świadczeń po stronie pracowników. Co więcej, NSA wskazał, że dotyczy to także pracowników delegowanych do pracy w Polsce (a nie tylko do innego kraju UE).

 

Okiem ekspertki ABC Tax – Natalia Chwała

Dotychczasowe orzecznictwo prezentowało stanowisko, że koszty zakwaterowania stanowią przychód pracownika. Zaprezentowany zatem wyrok należy uznać za przełomowy. Warto podkreślić, że w ślad za omawianym wyrokiem, pozytywne dla podatników stanowisko przedstawiły kolejne składy sędziowskie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyroki NSA z 9 stycznia 2024 r. sygn. II FSK 434/21 oraz II FSK 1332/21). Orzeczenia te potwierdzają kształtowanie się nowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych, mimo, iż organy podatkowe nadal uważają, że wartość bezpłatnego zakwaterowania i transportu jest przychodem pracownika.

Można się spodziewać, że zachęci to kolejnych podatników do wystąpienia z wnioskiem o interpretację indywidualną i dochodzenia swoich racji przed sądami administracyjnymi. Przedsiębiorcy mogą też rozważyć wystąpienie o zwrot nie tylko nadpłaconego podatku, ale także finansowanych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne.

Natalia Chwała, Doradca podatkowy | Partner ABC Tax

tel. 790 720 902

nchwala@abctax.com.pl

 

 

Wydatki banku związane ze stwierdzeniem nieważności kredytu frankowego nie są kosztem podatkowym – wyrok NSA z 6 grudnia 2023 r. (sygn. II FSK 1443/23)

 

Stan faktyczny

Bank udzielił kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty obcej. W związku z udzielonym kredytem bank rozpoznawał przychody podatkowe m.in. z tytułu otrzymanych odsetek, prowizji, innych opłat, czy dodatnich różnic kursowych.

Sąd powszechny stwierdził nieważność umowy ze względu na zastosowane w umowie kredytu klauzule abuzywne. W konsekwencji bank zobowiązany jest do zwrotu wszelkich płatności otrzymanych od kredytobiorcy.

Bank zwrócił się z wnioskiem o interpretację indywidualną w celu potwierdzenia, że wydatki ponoszone na rzecz kredytobiorców w związku z unieważnieniem umowy (poza zwrotem kwoty głównej kredytu) mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów i czy należy je rozpoznać w dacie poniesienia (na bieżąco).

Organ uznał, że nie są to wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, nie mogą więc stanowić kosztów podatkowych. Bank uprawniony może być ewentualnie do korekty (zmniejszenia) wcześniej rozpoznanych przychodów.

Bank wniósł skargę od tej interpretacji, a WSA w Warszawie się do niej przychylił. WSA uchylając interpretację wyjaśnił, że istotą sporu między organem a Bankiem jest wskazanie, jak na gruncie prawa podatkowego należy traktować cywilnoprawne unieważnienie umów o kredyt, tj. czy:

• wyroki i ich skutki na gruncie cywilnoprawnym z perspektywy podatkowej należy odnosić do stanu prawnego wytworzonego przez nieistniejące już w obiegu prawnym umowy o kredyt i ujęcia wyroków po stronie korekty przychodów rozpoznanych na gruncie umów o kredyt w przeszłości (zdaniem Organu), czy też
• wyroki powinny być oceniane jako nowe zdarzenie prawne, które powinno podlegać nowej kwalifikacji prawnopodatkowej, co będzie powodować, że ze względu na naturę oraz charakter koszty wytworzone na gruncie wyroków powinny zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów okresu bieżącego (zdaniem Skarżącej).

WSA przychylił się do tej drugiej koncepcji.

Co powiedział NSA?

NSA nie podzielił stanowiska WSA i uchylił wyrok. NSA wskazał, że przychód, który został w przeszłości zrealizowany i rozpoznany przez podatnika w rachunku podatkowym, nie może przekształcić się w koszt uzyskania przychodu. Nieważność umów kredytowych wywołuje skutki ex tunc, co oznacza, że umowa uznawana jest za niezawartą, a wzajemne świadczenia ulegają zwrotowi (art. 410 § 2 k.c.). Tym samym także podatkowo należy to ocenić jako nieuzyskanie przychodu.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Za koszty uzyskania przychodu należy zatem uważać takie wydatki, których poniesienie przez podatnika było spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia tego źródła, i które nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Sąd uznał, że omawiane wydatki (zwrot odsetek i opłat od unieważnionego kredytu) nie spełniają tych wymogów, w szczególności nie są ponoszone w celu uzyskania przychodów.

 

Okiem eksperta ABC Tax – Tomasz Napierała

Zgadzam się ze stanowiskiem NSA. Po pierwsze, skoro umowa jest nieważna, to skutki podatkowe tej nieważności powstają wstecz, a nie na bieżąco. Po drugie, nie sposób obronić tezy, że wydatki na zwrot odsetek, czy opłat klientom ponoszone są w tym przypadku w celu uzyskania przychodów.

Jedynym rozwiązaniem pozostaje tu zatem korekta przychodów. W tym kontekście warto wskazać, że korekty ujmuje się zasadniczo na bieżąco – w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub inny dokument potwierdzający przyczyny korekty (chyba, że korekta jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką). To dobra wiadomość dla banków. Tym innym dokumentem może być np. prawomocny wyrok. Gorsza jest ta, że zasady tej nie stosuje się do korekty dotyczącej przychodu związanego ze zobowiązaniem podatkowym, które uległo przedawnieniu (art. 12 ust. 3l ustawy o CIT). Obecnie przedawnione w CIT są lata do 2017 włącznie (jeśli rok podatkowy jest zbieżny z kalendarzowym). Szczyt mody na kredyty frankowe przypadał na lata 2007-2008, więc banki mogą sporo kosztów jednak nie odzyskać.

Tomasz Napierała, Doradca podatkowy | Partner ABC Tax

tel. 797 720 901

tnapierala@abctax.com.pl

 

 

Programowanie to działalność twórcza – WSA w Gdańsku z 1 sierpnia 2023 r. (sygn. I SA/Gd 461/23)

 

Stan faktyczny

Wnioskodawca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a wybrana forma opodatkowania to skala podatkowa.

Głównym przedmiotem działalności podatnika jest wytwarzanie i rozwijanie programów komputerowych. Na podstawie posiadanej wiedzy z zakresu technologii informatycznych oraz doświadczenia w zakresie przygotowywania rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych, realizuje zlecenia programistyczne na rzecz swoich kontrahentów oraz własne programy deweloperskie.

Zdaniem podatnika prowadzona przez niego działalność w zakresie tworzenia, modyfikowania oraz ulepszenia programów komputerowych lub jego części wypełnia znamiona zawarte w definicji prac rozwojowych, tj. art. 4 ust. 3 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Podatnik zwrócił się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie potwierdzenia, że prowadzona przez niego działalność może zostać zakwalifikowana jako aktywność badawczo – rozwojowa, co pozwalałoby na skorzystanie z ulgi IP Box, tj. opodatkowania osiąganych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej stawką 5% podatku dochodowego od osób fizycznych.

Organ nie zgodził się z podatnikiem i stwierdził, że opisana we wniosku działalność stanowi zwykłą praktykę zawodu programisty polegającą na wykonywaniu zleconych zadań w zamian za wynagrodzenie, a w konsekwencji nie prowadzi działalności badawczo – rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o PIT i nie spełnia warunków do skorzystania z ulgi IP Box.

Sprawa trafiła do WSA w Gdańsku, który interpretację uchylił.

 

Stanowisko WSA w Gdańsku

Sąd nie podzielił stanowiska DKIS, że Wnioskodawca jest zwykłym programistą, który realizuje zlecenia i za to otrzymuje wynagrodzenie. Wytworzenie oprogramowania jest wynikiem „wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań”. Wystarczy więc element nowości zastosowania oprogramowania w rezultacie pracy twórczej podatnika, podjętej przy wykorzystaniu zasobów już dostępnej wiedzy. Zdaniem Sądu, efekt ten nie musi mieć charakteru „nowej wiedzy” w znaczeniu odkryć naukowych. W związku z tym, DKIS nie ma racji, że działalność programisty nie spełnia warunków uznania jej za działalność badawczo – rozwojową.

 

Okiem ekspertki ABC Tax – Marta Nijak

Wyrok WSA w Gdańsku jest niewątpliwie korzystny dla podatnika i dla branży programistycznej.

Jednym z warunków skorzystania z ulgi IP Box jest prowadzenie działalności badawczo – rozwojowej. Działalność rozwojowa to działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów do tworzenia nowych zastosowań. Uatrakcyjniona stawka podatku PIT/CIT od dochodów z tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej znajduje zastosowanie także w odniesieniu do autorskich praw do programów komputerowych.

Wyrok WSA w Gdańsku jest o tyle istotny, że DKIS w wielu przypadkach nie wydawał interpretacji dot. ulgi i sprawy te wielokrotnie kończyły się w sądach.

Warto dodać, że linia orzecznicza w tym aspekcie nie jest ugruntowana. Orzeczenie jest prawomocne.

 

Marta Nijak, Stażystka

mnijak@abctax.com.pl

 

 

Zawyżona stawka VAT na fakturze zakupowej – wyrok TSUE z 7 września 2023 r. (sygn. C-453/22)

 

Stan faktyczny

Michael Schütte, będący niemieckim rolnikiem i leśnikiem, w latach 2011-2013 nabywał drewno, a następnie odsprzedawał je swoim klientom jako drewno opałowe. Podczas gdy stawka VAT widniejąca na fakturach otrzymywanych od dostawców wynosiła 19%, on przy sprzedaży stosował stawkę obniżoną w wysokości 7%.

W wyniku przeprowadzonego postępowania sądowego (wszczętego po kontroli podatkowej) uznano, że zakupy dokonywane przez rolnika również powinny podlegać obniżonej stawce VAT w wysokości 7%. Miał on zatem prawo do odliczenia 7% VAT zamiast 19%. W konsekwencji odliczenie podatku naliczonego przez rolnika zostało odpowiednio zmniejszone, co spowodowało zwiększenie kwoty VAT należnego koniecznej do zapłaty do urzędu skarbowego.

Rolnik zwrócił się do swoich dostawców, aby skorygowali dotyczące go faktury i wypłacili mu różnicę w kwocie VAT, którą im uiścił. Dostawcy drewna odmówili dokonania korekty faktur, powołując się na przedawnienie roszczeń.

Schütte, napotykając trudności w uzyskaniu zwrotu od dostawców, zwrócił się do organu skarbowego o zwrot VAT oraz przyznanie odsetek od przedmiotowej kwoty. Wniosek rolnika został oddalony. Ostatecznie sprawa trafiła do TSUE.

 

Stanowisko Organu

TSUE ustalił, że nabywca może skierować żądanie zwrotu bezpośrednio do organów podatkowych, jeśli uzyskanie zwrotu od dostawców jest niemożliwe lub utrudnione, pod warunkiem, że nie doszło do nadużycia.

Ponadto, w przypadku braku zwrotu VAT przez organ w rozsądnym terminie, szkoda finansowa polegająca na braku możliwości dysponowania zapłaconą przez rolnika kwotą, powinna zostać zrekompensowana poprzez zapłatę odsetek za zwłokę.

Jeżeli dostawcy skorygowaliby jednak faktury i następnie wystąpiliby z wnioskami o zwrot nadpłaty VAT należnego po tym, jak organ rozpatrzyłby pozytywnie wniosek rolnika, byłoby to uznane za chęć uzyskania przez nich korzyści podatkowej. Dostawcy powoływali się bowiem na przedawnienie i wyraźnie wykazali w ten sposób brak zainteresowania uregulowaniem sytuacji z Schütte. Taka praktyka stanowiłaby zatem nadużycie i nie mogłaby prowadzić do zwrotu na rzecz dostawców, co wyklucza ryzyko podwójnego zwrotu VAT.

 

Okiem eksperta ABC Tax – Weronika Sydow

Wyrok, który zapadł na gruncie niemieckiego prawa podatkowego jest również istotny dla polskich podatników. Orzeczenie TSUE chroni nabywców towarów i usług, którzy ponoszą konsekwencje zastosowania przez sprzedawców zawyżonych stawek VAT.

Warto zwrócić uwagę, że DKIS wydał już co najmniej kilka interpretacji indywidualnych, w których przyjął korzystne dla podatników stanowisko i wskazał, że zastosowanie błędnej (zawyżonej) stawki podatku przez wystawców faktur (dostawców) nie pozbawia nabywców prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nie stanowi to negatywnej przesłanki uniemożliwiającej odliczenie tego podatku wymienionej w art. 88 ustawy o VAT (tak np. w interpretacji z 13 września 2021 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.451.2021.1.AR). 

Weronika Sydow, Konsultant podatkowy

wsydow@abctax.com.pl

 

 

Śwadczenie usług produkcyjnych na materiałach powierzonych nie tworzy VAT FE – wyrok TSUE z 29 czerwca 2023 r. sygn. C-232/22

 

Stan faktyczny

Cabot Switzerland GmbH z siedzibą w Szwajcarii jest zarejestrowana do celów VAT w Belgii. Spółka zawarła umowę o produkcję z materiałów powierzonych z belgijską spółką Cabot Plastics. Podmioty te należą do tej samej grupy, są prawnie od siebie niezależne, lecz łączą je powiązania finansowe.

Cabot Plastics przechowuje w swoich pomieszczeniach surowce zakupione przez Cabot Switzerland, przetwarza je na produkty wykorzystywane w produkcji tworzyw sztucznych, a następnie przechowuje te produkty przed ich sprzedażą z Belgii przez Cabot Switzerland klientom. Cabot Plastics zapewnia ponadto szereg usług dodatkowych, przykładowo: wydawanie zaleceń mających na celu optymalizację procesu produkcji, wewnętrzne i zewnętrzne kontrole i oceny techniczne, czy informowanie Cabot Switzerland o wynikach.

Cabot Plastics wykorzystuje wyłącznie swój własny sprzęt do przetwarzania surowców. Spółka działa pod kierownictwem Cabot Switzerland, a usługi świadczone na jej rzecz stanowią niemal całość obrotu Cabot Plastics.

Cabot Plastics zwróciła się do belgijskiego urzędu ds. indywidualnych interpretacji podatkowych z pytaniem czy jej działalność wskazuje na istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej Cabot Switzerland w Belgii. Organ zdecydował, że nie. Po 5 latach w następstwie kontroli podatkowej stwierdzono jednak, że Cabot Switzerland ma w Belgii VAT FE.

W związku z powyższym, organ podatkowy nakazał Cabot Plastics zapłatę 10 mln EUR VAT i 1 mln EUR grzywny, wraz z odsetkami ustawowymi (wynikało to z faktu nieopodatkowywania transakcji w Belgii i stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, polegającego na rozliczaniu podatku VAT przez odbiorcę usługi, a nie jej dostawcę).

Organ twierdził, że istnieje w Belgii VAT FE, gdyż m.in.:

• zaplecze techniczne to zakłady produkcyjne, centrum dystrybucji i miejsca składowania, które należą do Cabot Plastics, lecz które są wykorzystywane wyłącznie na rzecz Cabot Switzerland mogącej swobodnie dysponować sprzętem,
• zaplecze personalne składa się z personelu operacyjnego Cabot Plastics udostępnionego spółce Cabot Switzerland, co umożliwia tej ostatniej prowadzenie sprzedaży, w szczególności w Belgii,
• działalność w Belgii cechuje się wystarczającą stałością.

Cabot Plastics zaskarżyła decyzję organu. Sprawa trafiła do TSUE.

 

 

Stanowisko Organu

Zdaniem TSUE Cabot Switzerland nie ma w Belgii VAT FE.

Trybunał przypomniał, iż:

• o ile nie jest konieczne posiadanie własnego zaplecza personalnego i technicznego w innym państwie członkowskim, o tyle konieczne jest, aby podatnik był uprawniony do dysponowania tym zapleczem w taki sam sposób jakby to było jego własnym, np. na podstawie niepodlegających rozwiązaniu w krótkim czasie umów o świadczenie usług lub najmu,
• kwalifikacja VAT FE nie może zależeć wyłącznie od statusu prawnego danego podmiotu, a okoliczność, że spółka posiada spółkę zależną w danym państwie członkowskim nie oznacza, że posiada ona również stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej,
• osoba prawna, choćby miała tylko jednego klienta, powinna wykorzystywać zaplecze techniczne i personalne, którym dysponuje na własne potrzeby (jedynie zatem w przypadku stwierdzenia, że ze względu na obowiązujące postanowienia umowne usługobiorca dysponuje zasobami usługodawcy jak własnymi można uznać, że posiada on strukturę o wystarczającym stopniu trwałości oraz odpowiednie zaplecze personalne i techniczne).

Z wyroku TSUE wynika, że ponieważ Cabot Plastics pozostaje odpowiedzialna za własne zaplecze i świadczy usługi na własne ryzyko, umowa o świadczenie usług, choć wyłączna, nie skutkuje sama w sobie tym, że zaplecze Cabot Plastics staje się zapleczem Cabot Switzerland.

Należy również odróżnić świadczenie usług polegających na produkcji z materiałów powierzonych przez Cabot Plastics na rzecz Cabot Switzerland od sprzedaży przez tę ostatnią spółkę towarów pochodzących z tej produkcji – świadczenie i sprzedaż stanowią bowiem odrębne transakcje, podlegające różnym systemom VAT.

To, że Cabot Plastics świadczy na rzecz Cabot Switzerland również dodatkowe usługi, ułatwiając w ten sposób spółce szwajcarskiej działalność gospodarczą, taką jak sprzedaż produktów z materiałów powierzonych, zdaniem TSUE, nie ma wpływu na kwestię istnienia VAT FE.

 

Okiem ekspertki ABC Tax – Weronika Sydow

Wyrok TSUE jest istotny dla polskich przedsiębiorców. Zdarza się bowiem, że organy podatkowe wskazują, że w przypadku korzystania przez zagraniczny podmiot z usług produkcyjnych podmiotu mającego siedzibę na terytorium Polski ten ma w Polsce VAT FE. Dotychczasowe stanowisko organów motywowane było przykładowo przekonaniem, że korzystanie z linii produkcyjnej wytwarzającej finalne produkty umożliwia podmiotowi zagranicznemu prowadzenie niezależnej działalności w stosunku do działalności prowadzonej w kraju siedziby. Przedstawiony wyrok TSUE może zatem zmienić podejście polskich organów co do interpretacji przepisów dotyczących stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Weronika Sydow, Konsultant podatkowy

wsydow@abctax.com.pl

 

 

Analiza porównawcza, oprocentowanie pożyczki – Wyrok WSA w Gliwicach z 24 lipca 2023 r. (sygn. I SA/Gl 1618/22)

 

Stan faktyczny

W wyniku kontroli organ podatkowy stwierdził, że w 2014 r. spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodów o kwotę 1,53 mln PLN w związku z zastosowaniem nierynkowego poziomu oprocentowania pożyczki zaciągniętej od podmiotu powiązanego. Chodziło o otrzymanie przez spółkę od podmiotu powiązanego środków finansowych w ramach zawartej w 2011 r. umowy linii kredytowej na kwotę 140 mln PLN. Wysokość oprocentowania dla tej transakcji została ustalona na poziomie WIBOR 3M +2,05% marży.

Organ podatkowy przeprowadził analizę porównawczą i wykorzystując informacje uzyskane z banków (oferty bankowe) stwierdził, że w 2011 r. oprocentowanie w porównywalnych transakcjach było ustalane w oparciu o zmienną stopę WIBOR 1M + marża banku, przy czym marża kształtowała się na poziomie od 0,5% do 3,9%.

Biorąc pod uwagę powyższe organ podatkowy przyjął, że dla transakcji kontrolowanej rynkowym byłoby oprocentowanie na poziomie WIBOR 1M + 0,5% marży (tj. organ przyjął najniższą spośród marż wykazanych przez banki; według stanu prawnego obowiązującego w 2014 r. rynkowy poziom oprocentowania pożyczki określał się na poziomie najniższego oprocentowania, jakie podmiot musiałby zapłacić podmiotowi niezależnemu za uzyskanie pożyczki).

Organ podatkowy doszedł do wniosku, że wysokość oprocentowania w transakcji kontrolowanej jest niezgodna z warunkami rynkowymi, a spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodów.

Spółka zaskarżyła decyzję pierwszej instancji do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej, który jednak utrzymał ją w mocy. Następnie spółka zaskarżyła decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

 

Stanowisko WSA w Gliwicach

WSA w Gliwicach uznał, że analiza porównawcza przeprowadzona przez organ podatkowy nie została przeprowadzona prawidłowo.

W szczególności Sąd podkreślił, że organ podatkowy nie ustalił wszystkich istotnych czynników porównywalności dla transakcji kontrolowanej i zwracając się do banków pominął szereg istotnych warunków umowy zawartej przez spółkę z podmiotem powiązanym. W wyniku tego, organ podatkowy otrzymał od banków zbyt ogólne oferty i oparł swoje wnioski na ogólnych warunkach ofertowych.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że organy podatkowe nie uzyskały informacji jaki poziom oprocentowania należy uznać za rynkowy. Sąd uchylił zaskarżoną decyzję.

Wyrok jest prawomocny. 

 

Okiem ekspertki ABC Tax – Tetiana Startseva

W analizowanym wyroku Sąd potwierdził, że oferty banków mogą być wykorzystane przy sporządzeniu analiz porównawczych. Stanowisko to nie jest nowe, jednak kwestia wykorzystania ofert wciąż budzi wiele wątpliwości. Ponieważ nie każda oferta może być zasadnie wykorzystana w analizach porównawczych.

Co istotne, WSA podał cenne wskazówki dotyczące tego, jak otrzymać ofertę, którą będzie stanowić wiarygodne źródło danych porównywalnych.

Po pierwsze, zwracając się do banku w celu otrzymania oferty, warto uwzględnić wszystkie istotne warunki transakcji kontrolowanej. Pozwoli to otrzymać ofertę, która w jak największym stopniu uwzględni faktyczne warunki transakcji kontrolowanej i spełni wymogi porównywalności.

Po drugie, ważna jest odpowiednia analiza otrzymanych ofert – pod katem tego, na ile wiarygodne i przydatne dane oni zawierają. Jak zwrócił uwagę Sąd w analizowanej sprawie, szeroko podany zakres przedziału marży i prowizji świadczy o istotnych wątpliwościach dotyczących prawidłowego określenia wysokości oprocentowania, co może być skutkiem właśnie zbyt ogólnego zdefiniowania warunków pożyczki. W przypadku zatem, gdy otrzymana oferta zawiera zbyt szerokie przedziały (m.in. marż, prowizji), warto dobrze się zastanowić czy przyjąć ją do analizy.

Ponadto, analizowany wyrok po raz kolejny podkreśla jak ważną rolę odgrywa jakość analiz porównawczych, w tym pod kątem doboru danych porównywalnych. Warto zatem odpowiedzialnie podchodzić do przygotowania analiz – tak, aby nie dać organowi podatkowemu powodu do ich zakwestionowania.

Tetiana Startseva, Starszy konsultant

tstartseva@abctax.com.pl

 

 

Ulga na robotyzację – czyli jak należy rozliczać wydatki na nabycie robotów? Zaskakujący wyrok WSA w Warszawie z 21 grudnia 2023 r. (sygn. III SA/Wa 1993/23)

 

Stan faktyczny

Firma produkcyjna w 2022 r. zrealizowała inwestycję polegającą na wzniesieniu nowej zautomatyzowanej linii produkcyjnej.

Spółka potwierdziła w drodze interpretacji indywidualnych, iż maszyny i urządzenia wchodzące w skład linii produkcyjnej stanowią roboty przemysłowe oraz urządzenia peryferyjne w rozumieniu przepisów dotyczących ulgi na robotyzację.

Powstały jednak wątpliwości, czy spółka w ramach ulgi na robotyzację może w 2022 r. jednorazowo odliczyć 50% wydatków poniesionych na zakup robotów przemysłowych i urządzeń peryferyjnych.

 

Stanowisko Organu 

Zdaniem organu podatkowego, spółka może w ramach ulgi na robotyzację odliczyć 50% odpisów amortyzacyjnych dokonywanych w latach 2022 – 2026. Nie można zatem twierdzić, że podatnik, który nabył robota stanowiącego środek trwały, mógł jednorazowo w roku jego zakupu odliczyć od podstawy opodatkowania 50% wydatków.

Organ podatkowy podkreślił, że naczelną zasadą stosowania ulgi na robotyzację jest uznanie określonych kategorii kosztów za koszty uzyskania przychodów w danym roku podatkowym, za który przysługuje odliczenie w ramach tejże ulgi.

A skoro spółka nabywając środki trwałe rozlicza w kosztach podatkowych odpisy amortyzacyjne to również w ramach ulgi na robotyzację powinna wziąć pod uwagę odpisy amortyzacyjne (a nie cenę nabycia).

 

Stanowisko WSA w Warszawie

WSA w Warszawie nie zgodził się ze stanowiskiem DKIS.

Sąd wskazał, że z treści przepisów dotyczących ulgi na robotyzację nie wynika jednoznacznie, iż odliczeniu w ramach ulgi na robotyzację podlega połowa odpisów amortyzacyjnych.

Zdaniem Sądu spółka może rozliczyć w ramach ulgi na robotyzację połowę wydatków na nabycie maszyn i urządzeń peryferyjnych jednorazowo, gdyż:

1. odpisy amortyzacyjne nie warunkują nabycia danego składnika majątkowego, lecz stanowią wyraz odliczenia w czasie wydatków poniesionych na nabycie konkretnego składnika majątkowego; w przypadku zaś środków trwałych wydatek poniesiony na nabycie dokonywany jest wcześniej, sam zaś fakt rozliczenia wskazanego wydatku w kosztach uzyskania przychodów ma miejsce po jego nabyciu w drodze odpisów amortyzacyjnych;
2. za możliwością jednorazowego odliczenia połowy wydatków na nabycie robotów przemawia wykładnia celowościowa przepisów; celem wprowadzenia tych przepisów była bowiem potrzeba skokowego rozwoju gospodarki.

 

Okiem ekspertki ABC Tax – Marta Coda

Podatnicy mogą skorzystać z ulgi na robotyzację w latach 2022-2026. Oznacza to, iż stanowisko WSA w Warszawie jest korzystne dla tych podatników, którzy nabyli lub nabędą roboty przemysłowe w tym okresie. W praktyce bowiem wartość odliczenia bazując na odpisach amortyzacyjnych byłaby niewielka. Stanowisko to jest natomiast niekorzystne dla podatników, którzy nabyli roboty wcześniej (przed 2022), a we wskazanym okresie dokonują ich amortyzacji.

Zwracam jednak uwagę, iż podejście sądów administracyjnych nie jest jednolite. Przykładowo w wyroku WSA w Wrocławiu z 18 maja 2023 r., sygn. I SA/Wr 947/22 (wyrok prawomocny), Sąd wskazał, iż wartość odliczenia zależy od wartości odpisów amortyzacyjnych. Taka jest też dominująca linia interpretacyjna organów podatkowych.

O tym, która wykładnia jest prawidłowa zdecydować będzie musiał NSA. 

Marta Coda, Doradca podatkowy

tel. 790 720 901

mcoda@abctax.com.pl

 

 

 

Pobierz wersję PDF