Już nikt nie ma wątpliwości, że otrzymana lub udzielona pożyczka od/do podmiotu powiązanego stanowi transakcję kontrolowaną. Niemniej jednak, podczas dokumentowania tego rodzaju transakcji, wciąż pojawia się wiele pytań. Na kilka z nich postaramy się odpowiedzieć.
Jak ustalić wartość transakcji pożyczki?
Od dłuższego czasu obserwujemy, że organy podatkowe konsekwentnie trzymają się stanowiska, że wartością transakcji otrzymania/udzielenia pożyczki jest najwyższa kwota faktycznie otrzymanego/udostępnionego kapitału pozostającego do spłaty w raportowanym okresie (z pominięciem odsetek, marż, prowizji i innych płatności związanych z finansowaniem)[1].
W związku z powyższym, obowiązek dokumentacyjny powstanie, gdy najwyższa kwota kapitału pozostającego do spłaty w raportowanym okresie przekroczy 10 mln PLN, nawet jeśli będzie to miało miejsce tylko w jednym dniu tego okresu.
Warto też pamiętać, że do pożyczek stosowane są ogólne zasady ustalania progów dokumentacyjnych. W szczególności – zasada odrębnego ustalania progów dla strony kosztowej i przychodowej. Oznacza to, że progi dokumentacyjne dla otrzymanych i udzielonych pożyczek należy liczyć osobno, nawet jeśli dotyczą one tych samych podmiotów.
Jaki kurs zastosować?
W tej kwestii należy zastosować art. 11l ust. 4 ustawy CIT, tj. w przypadku umowy pożyczki w walucie obcej wartość transakcji należy ustalać według kursu średniego NBP, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień zawarcia umowy lub operacji gospodarczej.
Biorąc pod uwagę wahania kursów walut, ta kwestia może być bardzo istotna. Może na przykład dojść do sytuacji, w której wartość pożyczki liczona według kursu na ostatni dzień roku może być powyżej 10 mln PLN, podczas gdy przeliczenie tej samej kwoty według kursu z dnia poprzedzającego dzień zawarcia umowy może dać wynik poniżej 10 mln PLN (poniżej progu dokumentacyjnego).
Jakie dane wykorzystać do analizy porównawczej (benchmarku)?
Zwracamy uwagę, że zgodnie z obecnym podejściem organów podatkowych jak i Rekomendacjami Forum Cen Transferowych, statystyki stóp procentowych NBP[2] nie powinny być wykorzystywane w analizie porównawczej. Prezentują one bowiem jedynie uśredniony poziom oprocentowania dla różnych rodzajów kredytów i depozytów, nie pozwalając na wybór porównywalnych parametrów finansowania, w tym ratingu kredytowego pożyczkobiorcy.
Rekomendujemy zatem korzystanie z baz danych, takich jak Bloomberg, które pozwalają wybrać do analizy porównawczej najbardziej porównywalne transakcje.
[1] Wyżej opisane podejście zostało zastosowane, w szczególności, w:
- Odpowiedzi Ministra Finansów na interpelację nr 29105 z 15 grudnia 2021 r. https://www.podatki.gov.pl/media/7820/odpowied%C5%BA-na-interpelacje-29105-15-02-2022.pdf
- Interpretacjach indywidualnych wydanych przez DKIS, np. sygn. 0114-KDIP2-2.4010.166.2023.2.AS, z dnia 26.05.2023
- Informatorze TPR, w tym w wydaniu czwartym, grudzień 2023 https://www.podatki.gov.pl/media/9686/informator-tpr-2022.pdf
[2] https://nbp.pl/statystyka-i-sprawozdawczosc/statystyka-monetarna-i-finansowa/statystyka-stop-procentowych/
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości pozostajemy do Państwa dyspozycji.
Zapraszamy do kontaktu!